Highlights
ताप्लेजुङलगायतका पूर्वी पहाडी जिल्लामा अलैंची उत्पादन घटेसँगै यसको मूल्यमा उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ। नेपाल अलैंची व्यवसायी महासंघका अनुसार यस वर्ष प्रतिमन अलैंचीको मूल्य १ लाख ७ हजार रुपैयाँसम्म पुगेको छ। यो १० वर्षयताकै उच्च मूल्य हो। महासंघका अध्यक्ष निर्मल भट्टराईका अनुसार पछिल्लो तीन वर्षयता जलवायु परिवर्तन, अनियमित मौसम, र रोगकिरा जस्ता कारणले उत्पादनमा गिरावट आएको छ।
उत्पादन घट्दो क्रममा
नेपालको कृषि मन्त्रालयका तथ्यांकले समेत अलैंची उत्पादनमा गिरावट देखाएको छ। आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा ९ हजार ५४५ टन उत्पादन भएकोमा हाल उत्पादन ५ हजार २ सय टनमा झरेको महासंघले जनाएको छ। भारत र भुटानमा पनि उत्पादन कम भएपछि माग बढ्नाले मूल्य उकालो लागेको व्यवसायी बताउँछन्।
निर्यातमा गिरावट
भन्सार विभागका अनुसार चालु आर्थिक वर्षका चार महिनामा अलैंची निर्यातबाट १ अर्ब ९० करोड रुपैयाँको आम्दानी भएको छ, जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा २५ करोड रुपैयाँले कम हो। नेपालबाट अलैंची मुख्यतया भारत, फ्रान्स, र अस्ट्रेलियामा निर्यात हुने गरेको छ।
समाधानका लागि सरकारको ध्यान आवश्यक
व्यवसायीहरूले उत्पादन घट्दो क्रममा रहेको र खेती विस्तारका बाबजुद उत्पादन नबढेकाले सरकारको ध्यान आवश्यक रहेको बताएका छन्। नेपाली अलैंची भारत बाहेक अन्य तेस्रो मुलुकमा समेत निर्यात हुन थालेकाले यसको उत्पादन बढाउन वैज्ञानिक दृष्टिकोणबाट अध्ययन र अनुदानमा जोड दिनुपर्ने व्यवसायीको भनाइ छ।
निष्कर्ष
अलैंची पूर्वी पहाडी किसानको मुख्य आम्दानीको स्रोत हो। उत्पादन बढाउन नीतिगत पहल र जलवायु परिवर्तनको असर न्यूनीकरणका उपाय अपनाउन ढिलाइ गर्न नहुने व्यवसायीहरूको आग्रह छ।
फक्ताङलुङ्ग दर्पण पढ्नुभएकोमा धन्यवाद यसलाई जीवित राख्नकोलागि तपाइँको आर्थिक सहयोग महत्वपूर्ण हुन्छ।
यहाँहरुबाट प्रप्त रकमलाई सम्बन्धित क्षेत्रमा लगानी गर्ने प्रतिबद्धता जाहेर गर्दछौं।

मा Scan गर्नुहोला
