छापा संस्करण

ताप्लेजुङको फुङ्लिङ नगरपालिका-११, हर्कटे क्षेत्रमा रहेका पशुपालकले अब अन्धकारमा गोठ चलाउनु पर्दैन। रेड पाण्डा संरक्षणमा योगदान पुर्‍याउँदै आएका पशुपालकहरुलाई हिमाली संरक्षण मञ्च र रेड पाण्डा नेटवर्कले सोलार सेट वितरण गरेका छन्। शनिबार एक कार्यक्रमको आयोजना गरी हिमाली संरक्षण मञ्चका कार्यक्रम संयोजक रमेश राईले स्थानीय पशुपालकलाई सोलार वितरण गरे। यो सहयोगले गोठ व्यवस्थापन र जीविकोपार्जनमा उल्लेखनीय योगदान पुर्‍याउने अपेक्षा गरिएको छ।

रेड पाण्डा संरक्षणमा पशुपालकको योगदान

हिमाली संरक्षण मञ्चका संयोजक राईका अनुसार हर्कटे क्षेत्र रेड पाण्डाको प्रमुख बासस्थान हो। यहाँका गोठलाहरुले लामो समयदेखि रेड पाण्डा संरक्षणमा सहयोग गर्दै आएका छन्। "यस क्षेत्रमा जैविक विविधता र रेड पाण्डा संरक्षणका लागि हामीले हरेक वर्ष विभिन्न कार्यक्रम गर्दै आएका छौं," राईले बताए। "वन्यजन्तु मैत्री वातावरण बनाउन र गोठ व्यवस्थापनलाई प्रोत्साहित गर्न हामीले यस वर्ष सोलार वितरण गरेका हौं।"

सोलार वितरणले उज्यालोको खुशी

११ वटा घुम्ती गोठलाई व्यवस्थापन गर्न करिब १३ हजार रुपैयाँ बराबरको सोलार सेट, ब्याट्री र बल्ब वितरण गरिएको थियो। सोलार पाएपछि लामो समयदेखि अन्धकारमा जीवन बिताउँदै आएका पशुपालकहरु उत्साहित भएका छन्। ६५ वर्षीय सन्त बहादुर विष्टले भने, "६५ वर्ष अन्धकारमा बिताएँ, अहिले उज्यालोमा बस्न पाउँदा अत्यन्तै खुशी लागेको छ। अहिले रात पनि दिनजस्तै भएको छ।"

घुम्ती गोठ र सोलारको आवश्यकता

हर्कटे क्षेत्रमा लगभग ६० वटा घुम्ती गोठहरु रहेका छन्। यी गोठहरु चरन क्षेत्रको अवस्था अनुसार एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा सार्नुपर्ने हुन्छ। पशुपालक मिलन अधिकारीले भने, "हामी एक ठाउँबाट अर्को ठाउँ सर्नु पर्छ। हिमाली संरक्षण मञ्चले सजिलै एक ठाउँबाट अर्को ठाउँ लैजान मिल्ने सोलार उपलब्ध गराएको छ। यसले हामीलाई सजिलो भएको छ।" अधिकारीले थपे, "हामीले पनि रेड पाण्डा संरक्षणमा साथ दिएका छौं।"

कुकुर नियन्त्रणले रेड पाण्डा संरक्षणमा सुधार

विगतमा गोठमा दुईदेखि चारवटा कुकुर राख्ने प्रचलन थियो, तर अहिले वन्यजन्तु तथा रेड पाण्डा संरक्षणका लागि गोठमा कुकुर राख्न छोडिएको छ। महेन्द्र राईका अनुसार कुकुरले वन्यजन्तुलाई दुःख दिन्थ्यो, जसले गर्दा रेड पाण्डाको सुरक्षामा चुनौती आउँथ्यो। "हामीले कुकुर राख्न छोडेका छौं, यसले वन्यजन्तु संरक्षणमा पनि सहयोग पुर्‍याएको छ," उनले भने।

सोलारले पशुपालकको जीवनमा सुधार

सोलार सेट वितरणले केवल उज्यालो मात्र दिएको छैन, यसले पशुपालकहरुलाई मोबाइल चार्ज गर्न पनि सुविधा पुर्‍याएको छ। हिमाली संरक्षण मञ्चका अनुसार यस क्षेत्रमा मोबाइल चार्ज गर्न कठिनाइ हुने गरेको थियो। "रेड पाण्डा संरक्षणमा जोरीसिकार नियन्त्रणका लागि सूचना आदानप्रदान गर्न मोबाइलको आवश्यकता पर्छ। त्यसैले हामीले सोलार वितरण गरेका हौं," कार्यक्रम संयोजक राईले भने।

संरक्षणमा दीर्घकालीन सहयोग

हिमाली संरक्षण मञ्च र रेड पाण्डा नेटवर्कले हर्कटे क्षेत्रको जैविक विविधता, रेड पाण्डा संरक्षण, र स्थानीयको जीविकोपार्जन सुधारका लागि विभिन्न कार्यक्रम गर्दै आएका छन्। सोलार वितरण जस्तै सहयोगले स्थानीयको जीवनमा दीर्घकालीन सुधार ल्याउन सहयोग पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ। यो अभियानले पशुपालकहरुलाई वातावरणीय सचेतना र संरक्षण कार्यमा अझ बढी संलग्न गराउने विश्वास गरिएको छ।

यस प्रकारको सहयोगले स्थानीय समुदायलाई संरक्षण अभियानमा थप प्रोत्साहित गराउने र जैविक विविधताको दीर्घकालीन संरक्षणका लागि महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउने अपेक्षा गरिएको छ।